Grip mi? Soğuk Algınlığı mı? Covid-19 mu?
Sabah uyandınız. Hapşuruyor, öksürüyor, hafif ateşiniz çıkmış ve kendinizi bitkin hissediyorsunuz. Kaslarınız zayıf, ve kendinizi güçsüz hissediyorsunuz. Probleminiz grip mi yoksa soğuk algınlığı mı? Covid-19 pandemisinin yaşandığı bu günlerde, özellikle yerel vakaların da çıkması ile bu ihtimal de aklımıza gelmiyor değil tabi.
Çoğu zaman grip ve soğuk algınlığı arasındaki fark bilinmez. Soğuk algınlığı, gripten daha hafif bir üst solunum yolları hastalığıdır. Soğuk algınlığı birkaç gün sizi kötü ve güçsüz hissettirebilir, fakat grip sizi daha uzun bir süre, daha şiddetli şekilde etkiler. Grip, sonrasında zatürre gibi ciddi komplikasyonlara sebebiyet vererek hastanede müşahade altında olmanızı gerektirebilir. Bu iki hastalık arasındaki farkı anlamak, alınması gereken önlemleri belirleyebilmek adına oldukça önemlidir. Bu yazımızda ayrıca Covid-19’un ayrıştırıcı özelliklerinden de bahsedeceğiz.
Soğuk Algınlığı Belirtileri Nedir?
Soğuk algınlığı genellikle birkaç günde kendiliğinden geçen bir boğaz ağrısı ile başlar ve ardından burun akıntısı ve tıkanıklığı gibi belirtiler eklenir. Öksürük ekseriyetle 4. veya 5. günde kendini gösterir. Çocuklarda çok yüksek olmamak kaydı ile bir miktar ateş gözlemlenebilir. Yetişkinlerde ateş çok gözlemlenen bir durum değildir. Ateş gözlemlense bile 38.3 seviyesinin üzerine çıkması durumunda soğuk algınlığı dışındaki ihtimalleri de değerlendirmek gerekir.
İlk günlerde berrak bir burun akıntısı söz konusu olur. Sonrasında akıntı biraz daha kıvamlı ve koyu renkli olabilir. Bu durum, bakteriyel bir enfeksiyon olduğu anlamına gelmez. Soğuk algınlığınızın sebebi birçok virüsden kaynaklı olabilir. Genel inanışın aksine, soğuk algınlığı sadece üşümekle alakalı değil, aslında birçok virüs tarafından kaynaklanabilen virütik bir hastalıktır.
Soğuk Algınlığı Ne Kadar Sürer?
Soğuk algınlığı genellikle bir haftadan kısa bir süre belirti gösterir. Belirti gösterilen ilk üç gün bulaşıcılık mevcuttur. Bu yüzden, ilk üç gün boyunca aile bireylerinini kendilerini koruması ve hijyen kurallarına dikkat etmesi önemlidir. Eğer soğuk algınlığı şiddetli bir seyir izliyor ve bir hafta gibi bir sürede iyileşmiyorsa, bakteriyel bir enfeksiyon söz konusu olabilir. Bu durumda, antibiyotik kullanımı gerekebilir. Bunun için mutlaka hekiminize başvurmanız gerekir çünkü her antibiyotik her bakteriye karşı etkili değildir ve bakteriyel enfeksiyon tanısı konmadan antibiyotik kullanımı doğru değildir.
Bazen soğuk algınlığı belirtileri alerjik rinit (bahar nezlesi) veya sinüs enfeksiyonları ile karıştırılabilir. Eğer belirtileriniz çok kısa bir sürede başlamış ve bir hafta gibi bir sürede azalarak geçiyorsa, muhtemelen soğuk algınlığı ile karşı karşıyasınız. Eğer belirtileriniz yavaşca kendini göstererek şiddetleniyor ve bir haftada geçmiyorsa, o zaman sinüs enfeksiyonu, alerji veya başka problemlerden bahsetmek mümkün olabilir.
Grip Belirtileri Nelerdir?
Grip belirtileri genellikle soğuk algınlığı belirtilerinden daha şiddetli ve daha hızlı bir şekilde gelişir. Soğuk algınlığı ilk etapta boğaz ağrısı, sonrasından burun akıntısı gibi bir seyir izlerken, grip belirtileri sıra ile değil de aynı anda ortaya çıkar. Boğaz ağrısı, yüksek ateş, baş ağrısı, kas ağrıları ve güçsüzlük, öksürük ve burun tıkanıklığı genellikle kısa bir süre içerisinde bir arada görülür. Domuz gribinde ishal ve kusma da sık görülen belirtilerdir.
Grip belirtileri başlamadan 24 saat önce bile bulaştırıcılık söz konusu olabilir, ve kişiler aslında hiç farkında olmadan başkalarını bulaştırabilirler. Grip semptomları başladıktan sonra 5 ile 7 gün arasında bulaştırıcılık devam edebilir. Normal şartlarda ateş düşürücü kullanmaksızın kendiliğinden ateş düştükten sonra 24 saat içerisinde bulaştırıcılık kalmayacaktır.
Covid-19 Belirtileri Nelerdir?
Covid-19 hayatımıza son bir yılda giren ve gündemimizi oldukça meşgul eden virütik bir hastalıktır. Aslında ilk başlarda ateş ve öksürük ile başladığını düşünsek de, vakaların çoğalması ile birlikte belirtiler de çeşitlenmektedir. Aslında şu an mevcut verilere baktığımız zaman enfekte olan kişilerin oldukça büyük bir bölümünün hiçbir belirti göstermeden bu enfeksiyonu atlattıklarını görüyoruz. Semptom göstermeyen bu kişilerin bulaşıcılıklarının da semptom gösteren kişilere oranla çok daha düşük olduğunu gösteren yayınlar mevcut.
Bazı durumlarda enfekte olan kişilerin sadece koku ve tat kaybı yaşadıkları ve başka belirti göstermedikleri de raporlanmıştır. Bunun yanı sıra, belirti gösterme eğilimi olan kişilerde ise ilk etapta ateş, öksürük ve yorgunluk gözlemlenmektedir. Tat ve koku kaybı da bu belirtilere ek olarak eklenebilir. Nadir de olsa baş ve boğaz ağrısı, ciltte kızarıklık ve el ve ayak parmaklarında renk değişiklikleri de gözlemlenmektedir.
Bazı durumlarda hafif başlayabilen enfeksiyon, kısa sürede nefes darlığı, göğüs ağrısı ve konuşma zorluğu gibi daha ciddi komplikasyonlara dönüşebilmektedir. Bu yüzden en ufak bir şüphe olduğu durumlarda PCR testi yapmak ve semptom takibinde kalmak oldukça önemlidir.
Grip mi? Soğuk Algınlığı mı? Covid-19 mu?
Eğer yüksek ateş, ciddi halsizlik ve kendini kötü hissetme hissi mevcutsa, muhtemelen grip ile karşı karşıyayız. Soğuk algınlığında genellikle ateş 38.3 seviyesinin üzerine çıkmayacaktır. Bu yüzden, ateş yüksekliği iki hastalığın ayırd edilmesinde önemli bir belirteçtir. Covid-19 da sadece ateş ile başlayabilir. Bu noktada grip ve Covid-19 arasında da farklı unsurları gözetmek gerekir. Örneğin boğaz ağrısı, genel vücut ağrısı ve baş ağrısı gibi belirtiler gribi daha fazla ön plana çıkaracaktır. Şayet ateş tek başına bir belirti ise veya tat ve koku alma ve yorgunluk gibi belirtiler eşlik ediyorsa, o zaman Covid-19 şüphesi güçlenecektir.
Aşağıdaki tablo grip, soğuk algınlığı ve Covid-19 arasındaki temel benzerlik ve farkları daha belirgin anlayabilmek için yararlı olacaktır:
Tedavi Yöntemleri:
Soğuk algınlığı genellikle daha hafif bir seyir izlediği için birçok kişi tedaviye gerek duymayabilir. Burun tıkanıklığı için dekonjestan, ağrı ve ateş için ise paracetamol veya ibuprofen içerikli ilaçlar kullanılabilir. Grip, daha yoğun ve şiddetli geçtiği için ve bazı türleri özel antiviral tedavisi gerektirdiği için doktora başvurmak önemlidir. Standart ağrı kesici, ateş düşürücü ve dekonjestan tedavilerinin yanı sıra doktorunuzun önereceği tedavi programını izlemekte yarar vardır.
Covid-19 için tedavi devlet tarafından belli protokollere göre yapılmaktadır. Fakat yapılan bazı çalışmalar D vitamini eksikliği ile Covid-19 enfeksiyon riskinin oldukça arttığına işaret etmektedir. Bu sebeple, D vitamin testinizi yaptırmanız ve eğer eksiklik veya yoksunluk gözlemlenirse gerekli miktarda takviye almanız oldukça önemlidir.
Doktoruma Ne Zaman Başvurmalıyım?
– Üç günden uzun süren ateş, bakteriyel bir enfeksiyonun habercisi olabilir. Bu yüzden üç günden uzun süren ateş gözlemlendiği zaman vakit kaybetmeden doktorunuza başvurmalısınız.
– Yutkunmada Zorluk ve Ağrı. Grip ve soğuk algınlığı boğaz ağrısına sebep olabilir fakat yutkunma esnasında ciddi bir ağrı, beta hemolitik streptokok bakterisinin habercisi olabilir. Doktorunuza başvurmanız gerekir.
– Geçmeyen Öksürük. Eğer 2-3 hafta gibi bir süredir geçmeyen öksürük mevcut ise, bronşit, sinüzit, hatta astım gibi bir problem mevcut olabilir. Daha net bir teşhis için doktorunuza başvurmalısınız.
– Geçmeyen Burun Tıkanıklığı ve Baş Ağrısı. Soğuk algınlığı, sinüslerde tıkanıklığa ve bakteriyel enfeksiyona sebep olabilir. Özellikle göz çevresinde ve yüzünüzde hissedilen baş ağrısı ve yoğun ve kıvamlı bir burun akıntısı sinüzit belirtisi olabilir. Bazı durumlarda antibiyotik kullanımı gerekli görülebileceğinden ötürü doktorunuza başvurmanızda yarar olacaktır.
– Tat ve koku hissiyatında kayıp veya Covid-19’u çağrıştıracak en küçük bir durumda mutlaka hemen PCR testi yapılmalı ve devletin Covid-19 birimine başvurulmalıdır.
Soğuk Algınlığı veya Gribi Önlemek İçin Ne Yapabilirim?
El hijyeni en önemli önlemdir. Genellikle Kasım-Mart ayları arasında yoğun olan soğuk algınlığı ve grip enfeksiyonları, kişiden kişiye kolayca bulaşabilen enfeksiyonlardır. Ellerimizi sıklıkla yikamak, hasta kişilerle aramızdaki mesafeyi korumak ve hasta insanlarla temas halinde iken maske takmak alınacak önlemler arasındadır. Bununla birlikte kış aylarında C ve B vitaminlerinin takviyesi, D vitamini seviyesi kontrolü ve gerekli görülürse takviye edilmesi, bağışıklık sisteminizi daha güçlendirerek hastalıklara karşı sizleri daha dayanıklı yapabilir.
Mevsimsel grip aşısı da özellikle çocuklar ve yaşlılar için oldukça önemli bir korunma yöntemidir. Grip aşısı yapıldıktan sonra iki hafta içerisinde antikor geliştirerek mevcut grip enfeksiyonuna karşı bağışıklık geliştirilir. İlk defa aşı olacak çocuklarda bir ay ara ile iki kez aşı yapmak gerekebilir. Bu konuda hekiminize danışmakta yarar vardır.
Bu enfeksiyonlar arasında kafa karışıklığı yaşanan bu günlerde, Elite Hospital’de kombine test ile Grip, soğuk algınlığı ve Covid-19 enfeksiyonlarını aynı anda test ederek ayrıştırabiliyoruz. Test ücreti ve detayları için bizlere 444 3548 no’lu telefondan ulaşabilirsiniz.
Sağlıklı günler dileklerimle,
Dr. Ahmet Özyiğit, MD
Elite Research and Surgical Hospital
Randevu İçin Bize Ulaşın:
Telefon Hattı: 0392 444 3548 (ELIT)
İletişim Formu: https://www.elitenicosia.com/iletisim/