Hipertansiyon veya yüksek tansiyon hastalığı, JNC 8 kriterlerine göre 140/90 mmHg üzerinde seyreden tansiyon seviyesi için kullanılan bir tabirdir. Bir kişiye hipertansiyon tanısı konabilmesi için en az iki kez ayrı ayrı (farklı günlerde) yapılan ölçümlerde 140/90 üzerinde bir seviye tespit edilmelidir.

Yüksek tansiyon birinci ve ikincil olarak iki kategoriye ayrılır. Birinci (primer) hipertansiyon, sebebi bilinmeyen veya bulunamayan hipertansiyon vakaları için kullanılan genel bir addır. İkincil hipertansiyon ise bilinen başka bir rahatsızlıktan dolayı yüksek tansiyon görülmesi ile alakalıdır. Hipertansiyon vakalarının neredeyse %95’i primer tansiyon olarak kategorize edilir.

Hipertansiyon, organ hasarı yaratana kadar sessiz ve sinsi ilerleyebilen bir rahatsızlıktır. Bazı kişiler organ hasarı ile karşılaşana kadar hipertansiyon hastası olduklarını bilmeyebilirken, bazı kişilerde erken belirtiler gözlemlenebilir. Hipertansiyonun erken belirtileri arasında:

– Baş ağrısı
– Baş dönmesi
– Kulak çınlaması
– Yüzde kızarıklık
– Burun kanaması
– Yorgunluk ve uygku bozuklukları
– Göğüste rahatsızlık ve çarpıntı yer alır.

Her hipertansiyon hastasında tüm belirtiler mevcut olmayabilir. Bu yüzden özellikle ailesinde hipertansiyon problemi olan kişilerin belirli aralıklarla tansiyonunu ölçtürmesi oldukça hayati önem taşır. Genel olarak hipertansiyon hastalığı için risk altında olan kişiler ve risk faktörleri aşağıdaki gibi kategorize edilebilir:

– Ailede hipertansiyon hastası olması
– İleri yaş
– Obezite
– Diyabet
– Sigara, alkol ve kafein kullanımı
– Sodyum yönünden zengin ve potasyum yönünden fakir bir beslenme
– Fiziksel hareketsizlik
– Stres

Hipertansiyondan dolayı felç, böbrek hasarı, göz bozuklukları ve kalp krizi olguları sıklıkla karşımıza çıkan ve arzulanmayan rahatsızlıklardır. Daha önce de belirttiğimiz gibi yüksek tansiyon problemi bazen erken belirtiler gösterirken, bazen hiç belirti göstermeden organ hasarına sebep olabilir. Bu tür sorunlarla karşılaşmamak için, düzenli olarak tansiyon ölçümü yapılmalı ve olası bir hipertansiyon rahatsızlığı ile karşı karşıya olunduğunda gerekli önlemler alınmalıdır.

Hipertansiyon problemi olan kişilerde eğer tansiyon çok yüksek değilse, ilk etapta yaşam tarzında değişikliklere gidilerek ilaç kullanımı olmadan çözüm sunulabilir. Yemeklerdeki tuz miktarını azaltmak, potasyum içerikli gıdaların tüketimini artırmak, kilo vermek, egzersiz yapmak, alkolü azaltmak ve sigara kullanımını bırakmak gibi önlemlerle ilaç kullanımına gerek kalmadan hipertansiyon sorununun ileri boyuta taşınmadan önüne geçmek mümkün olabilir.

Eğer kişi yaşam tarzı değişikliklerini yapmakta zorlanıyor veya bu değişikliklere rağmen problem devam ediyorsa, o zaman anti-hipertansif ilaç tedavileri düzenlenmelidir. İlaç seçimi kişinin yaşı, mevcut kronik hastalıkları, hamilelik durumu ve etnik kökenine göre değişiklik gösterecektir bu yüzden hekiminize danışmadan tansiyon kontrolü için ilaç kullanmayınız.