Osteoporoz (Kemik Erimesi) Nedir?
Osteoporoz, hem kadın hem de erkekte özellikle yaşlanmayla artan, kemiklerde zayıflık ve buna bağlı kırığa yatkınlık durumudur. Oldukça yaygın görülür. Yaşlanmakla beraber sıklığı artar, genç-erişkin yaş grubunda gelişebilir.
Osteoporoz; sessiz bir hastalıktır ve ilk kırık oluşuncaya kadar bulgu vermeyebilir, düşme gibi ufak yaralanmalarla kırık oluşması ilk belirtileri olabilir. En fazla omurga, el bileği ve kalçada kırıklar oluşur. Osteoporoz tedavisinde amaç kırık gelişimini önlemektir. Kemik dokusu devamlı kendisini yenileyen bir dokudur; fakat kemik erimesi meydana geldiğinde, kemik tekrardan kendini yenileme yeteneğini kaybeder ve yeni kemik üretilemez. Özellikle 50’li yaşlarda kemik yıkımı başlar. Bu da kemik yapıda incelme ve dayanıksızlığa neden olur.
Osteoporoz Kimlerde Görülür ?
Osteoporoz, her yaşta kadın ve erkekleri ve tüm etnik grupları etkiler. 50 yaşından büyüklerde osteoporoz ve buna bağlı kırık oluşumu fazladır. Osteoporoz genellikle kadınların hastalığı olmakla beraber erkeklerde de görülebilir. 20-25 yaşlarına kadar kemikler, gıdalarla alınan kalsiyumu depolar. 30’lu yaşlarda kemikler en yüksek kütleye ulaşır. 40’lı yaşlardan sonra ise kemik kütlesi yavaş yavaş azalmaya başlar. Kadınlarda özellikle menopoz sonrası kemik kaybı artar.
Osteoporoz Oluşumu ve Nedenleri
- İleri yaşta osteoporoz riski artar
- Kadınlarda menopoz sonrası ( menopozdan sonra hormon replasman tedavisi almıyorsa ortalama 5 yıl, alıyorsa 10 yıl sonra) ,erkeklerde 70 yaş üzerinde
- 40 yaştan sonra travma olmaksızın veya çok ufak travma ile geçirilmiş kırık öyküsü
- Kadınlarda düşük östrojen, erkeklerde düşük testosteron düzeyleri
- Kadın ve erkeklerde düşük vücut ağırlığı
- Yeme bozukluğu; anoreksiya nervosa, bulimia gibi
- Sigara ve alkol alışkanlığı
- Sedanter hayat tarzı veya hareketsizlik
- Birinci derece yakınında osteoporoz ve/veya kırık öyküsü
- Bazı hastalıkların bulunması: endokrin (hormon) hastalıkları (hipertroidizm, hiperparatiroidizm, Cushing hastalığı gibi), iltihabi bağırsak hastalıkları, çölyak hastalığı, kronik obstrüktif akciğer hastalığı, astım bronşiale, hiperparatiroidi, hipertiroidi, inflamatuvar barsak hastalığı, böbrek taşı hastalığı, romatoid artrit hastalığı, kanser,
- Bazı ilaçların sürekli kullanımı: Epilepsi ilaçları, Meme kanseri için kullanılan bazı ilaçlar, Kortizon, Proton pompa inhibitörleri, Selektif seratonin geri alım inhibitörleri, Tiroid hormon tedavisi, Lityum, Metotrexat, Antiasitler
Osteoporoz Nasıl Teşhis Edilir?
Osteoporozun tanısında DEXA kemik dansitometrisi kullanılmaktadır. Osteoporoz, kemiklerin daha ince ve daha kırılgan hale gelmesine neden olan, kalsiyum kaybı ile oluşan bir hastalıktır. DEXA kemiklerin kırılma riskini ortaya koyar. Eğer kemik yoğunluğunuz düşük bulunursa kemik kırıklarından korunmak için bir tedavi planı uygulanır. DEXA osteoporoz ve kemik kaybına yol açan diğer durumlarda tedaviye verilen cevabın değerlendirilmesinde de etkilidir.
Osteoporoz Nasıl Tedavi Edilir?
Osteoporozun tedavisinin amacı; hastalığın gelişimini engellemek ve osteoporotik kırılma riskini azaltmak amacıyla kemik kaybını önlemektir. Seçilen tedavinin hastanın medikal ihtiyaçlarına ve yaşam biçimine uygun olması gerekir. Osteoporozun tedavisinde farklı türde ilaçlar kullanılmaktadır. Bifosfonatlar , vertebra, kalça ve vertebra dışı kırık riskini azaltmak için etkinliği kanıtlanmış ilk basamak ilaçlardır. Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından osteoporozun önlenmesi ve tedavisinde kullanılması onaylanan bifosfonatlar, alendronat, ibandronat, risedronat ve zoledronik asitdir.
İlaç tedavisinin yanında, kalsiyum ve D vitamini takviyeleri de önerilebilir.
Doktorlar, hastaların yaşam biçimi faktörlerine de gözönünde bulundurarak fiziksel aktiviteler önerirler.
Düzenli olarak ağırlık egzersizleri yapmak, postüral dengeyi geliştiren düşmeyi önleyen tai chi ve yoga gibi sporları yapmak sağlık için çok faydalıdır. Yürüyüş ise her zaman tavsiye edilir.
Kemik Sağlığınız İçin En İyi Tedavi Korunmaktır.
- D vitamini için her gün 15 dakika güneşten faydalanın. D vitamini eksikliğine kemik sisteminin tahammülü yoktur.
- Proteini ihmal etmeyin balık, tavuk, kırmızı et, fasulye gibi gıdaları düzenli kullanın.
- Günlük olarak yoğurt ve peynir tüketin.
- Yeteri kadar C vitamini alın.
- Alkol tüketimini alzaltın.
- Kahvede aşırıya kaçmayın.
- Sigara içmeyin.
- Kilo almayın.
- Aşırı zayıf olmayın.
- Haftada 3-4 gün düzenli yürüyüş yapın. Spor ve egzersizi ihmal etmeyin.
- 45 yaşından sonra aşırı spor yapmaktan kaçının.
- Ayak sağlığınıza önem verin ve ayaklarınız için uygun ayakkabılar giyin.
WEB: www.elitenicosia.com
FACEBOOK : facebook.com/elitehospitalcyprus
Email: info@elitenicosia.com