Perinatoloji Branşı Nedir? Ne Zaman Muayene Olunmalı?
Perinatoloji, kadın hastalıkları ve doğum branşının üst ihtisasıdır. Yani sadece gebelikle ilgili sorunlarla ilgilenen bilim dalıdır.
Ne zaman bir perinatoloji uzmanına muayene olunmalı?
Eğer gebelikte herhangi bir sorun yoksa, ilk trimester (11.-14. gebelik haftaları arası) değerlendirmesi ve 2. trimester (20-24. haftalar arası) ayrıntılı ultrason değerlendirmesi bir perinatolog tarafından yapılmalıdır.
İlk trimester (11.14. Haftalar arası) değerlendirmesi: Gebelikle ilgili durum hakkında aileden ayrıntılı bilgi alınır ve ultrason ile bebekte ve annede herhangi bir sorun varlığı araştırılır. Bu haftada yapılan ultrason özellikli bir ultrasondur ve bebekteki birçok yapıya bakılmasını içerir. Bebeğin nazal kemiği (burun kemiği), uzuvları, kan akımı, kafatası ve birçok diğer yapısı değerlendirilir. Bu yapılardaki sorunlar hem genetik hastalıklar açısından birer işarettir, hem de bebekteki yapısal anomalilerin erken belirtileridir.
AYRINTILI ULTRASON/ 2.trimester (20-24. Haftalar arası) değerlendirmesi: Bu haftalarda fetal organların gelişimi büyük ölçüde görülebilir hale gelmektedir. Fetal tüm yapıların ayrıntılı bir şekilde gözden geçirilmesi, normalden sapmaların ortaya konması gerekmektedir. Ayrıntılı ultrason esnasında bebekte bakılması gereken yapılar şunlardır: bebeğin başı, beyin dokuları, yüz yapısı, boyun yapısı, göğüs kafesi yapısı ve içindeki organlar, bebeğin kalbi, karındaki organlar, karın duvarı, bebeğin genital organları, eller, kollar, bacaklar, ayaklar, amnion sıvısı, göbek kordonu, plasenta ve rahim kan akımı. Bu ultrasonografik muayene özellikli bir muayenedir ve en az 30 dakika sürmektedir. Annenin durumuna, gebelik haftasına ve birçok diğer faktöre bağlı olarak, süre 1.5 saate kadar uzayabilmektedir.
Fetal girişimsel işlemler: Bebekte herhangi bir sorun varlığında (ikili test risk yüksekliği, NIPT sonucunda sorun, ultrasonda anormalliklerin varlığı, vb.) genetik hastalıkların tanısının konması için yapılan işlemlere “fetal girişimsel işlemler” denir. CVS (koryonik villüs örneklemesi), Amniosentez ve Kordosentez fetal tanısal girişimsel işlemlerdir.
CVS: 11. ve 14. Gebelik haftaları arasında yapılır. Bebeğin plasentasından örnek alma işlemidir. İnce bir iğne ile ultrason eşliğinde bebeğe dokunulmadan plasentadan örnek alınır.
Aminosentez: 16.-20. haftalar arasında bebeğin içinde bulunduğu sıvıdan ultrason eşliğinde örnek alma işlemidir. Genetik hastalıkların tanısının konmasında en sık kullanılan yöntemdir. Kesin tanı yöntemidir. NIPT (anne kanından bebeğin genetiğini araştıran testler) gibi yöntemler kesin tanı yöntemleri değildir ve NIPT sonucunda sorun olan durumlarda kesin tanı için Amniosentez yapılır. Amniosentez işlemi güvenilir bir işlemdir ve tecrübeli ellerde düşük ve diğer komplikasyonların ortaya çıkma ihtimali oldukça azdır.
Kordosentez: Bebekte kansızlık durumlarında hem kansızlığın tanısının konmasında, hem de kan nakli yapılmasında kullanılan bir yöntemdir. Ultrason eşliğinde ince bir iğne ile göbek kordonuna girilmesi işlemidir. Ayrıca geç gebelik haftalarında genetik tanı konması, bebekteki enfeksiyonların tanısının konması gibi durumlarda kullanılmaktadır.
Serklaj (rahim ağzı dikişi): Özel bir dikiş ile rahim ağzını kapatma işlemidir. Belli durumlarda yapılır ve bebeğin rahim içinde daha fazla süre kalması amaçlanmaktadır. Bebek rahimde ne kadar uzun süre kalırsa o kadar akciğerleri daha fazla gelişecektir ve sonuç olarak bebek doğum sonrası daha rahat nefes alacaktır. Belli durumlarda rahim ağzına dikiş atılmaktadır. İlk olarak, daha önceden erken gebelik haftalarında kayıpları olan gebelere uygulanması söz konusudur. Ayrıca ultrasonda rahim ağzında kısalık olan riskli gebelerde de dikiş atılabilmektedir. En son olarak ta, rahim ağzında açıklık olan çok erken gebelik haftalarında acil serklaj dikişi atılabilmektedir.
Dr. Barış Sever
Perinatoloji Uzmanı
Randevu İçin Bize Ulaşın:
Telefon Hattı: 0392 444 3548 (ELIT)
İletişim Formu: https://www.elitenicosia.com/iletisim/