Dünya Kalp Günü, Dünya Kalp Federasyonu tarafından oluşturulmuş geleneksel bir aktivitedir. Burada amaç ülkemiz ve tüm dünyada en başta gelen ölüm sebebi olan kalp damar hastalıklarına dikkati çekmek, halkın bu şekilde bilinç düzeyinin artırmak, toplum düzeyinde kalp damar hastalığına neden olan risk faktörlerinin azaltılarak, toplumun kalp sağlığının iyileştirilmesine katkıda bulunmaktır.

Kalp özelinde genel sağlık konularına değinmek yerinde olur sanırım. Her ne kadar biz kalp doktorları için kalp her şeyin başında gelse de tam bir sağlık hali için tüm organlarımıza ihtiyaç duymaktayız.

Hayatınızda zararlı olduğunu düşündüğünüz ne varsa atın

Biz kalp doktorları için bunların başında sigara ve daha güncel bir problem olmaya başlayan türevi nargile gelmektedir. Her ikisinin azı çoğu fark etmez her düzeyi zararlıdır ve inanıyorum ki hastalarımız sigara ve türevlerinin bozduğu koroner kalp damarlarını görseler ne demek istediğimi çok daha iyi anlayacaktır. Sigara ve türevleri sadece kalp damarlarına değil başta akciğer olmak üzere çoğu organa zarar vermekte, bu organlarda fonksiyon bozukluğu ve kanserleşmenin önünü açmaktadır. Burada alkole de değinmekte fayda var diye düşünüyorum. Kalp damar sağlığı adına yüksek doz alkol almaktan uzak durmak yerinde olur sanırım çünkü bu hasta grubunda yüksek doz alkol direkt olarak kalp kasına zarar vererek kardiyomiyopati dediğimiz kalp kas hastalığına yol açabilmektedir.

Kilonuza dikkat edin

Bilimsel veriler ışığında biliyoruz ki kilo artışı kalp damar sağlığını tehdit eden Hipertansiyon, Diyabet ve Lipid hastalıklarına eğilimi artırmaktadır.Fazla kilolu olmak aynizamanda koroner kalp hastalığı,kalp yetersizliği ve inme içinde risk oluşturmaktadır. Burada en önemli ölçü bel çevrenizdir. Erkeklerde 94cm ve altı, kadınlarda ise 80cm ve altı ideal bel ölçüsüdür.

Beslenmeye Dikkat Edin

Hamur işlerden uzak durun, Akdeniz diyetine ağırlık verin

Burada ‘3 beyaz’ vurgusu önemli olur.Tuz, şeker, un! Tuza ayrı bir başlık açacağım için şimdilik şeker ve un üzerine bir iki cümle yazmak istiyorum. Şeker ve un bir araya geldiğinde inkar edilemeyecek kadar güzel ikili oldukları doğru, ancak her doğru bizi sağlığa çıkarmıyor maalesef, içerdikleri yüksek kalori, hele de egzersizin olmadığı bir organizmada hızlı kilo alımı, insülin direnci ve  metabolik sendrom gibi kimi metabolizma hastalıkları üzerinden kalp damar sağlığını tehdit eder hale getirmektedir..Amerikan Diyabet Derneği Kalp sağlığı için açlık kan şekerinin 120mg/dl ve glikoz hemoglobininin (HbA1C) yüzde 7 nin altında olması gerekir. Bunun aksine meyve – sebze ve lif ağırlıklı beslenme barsak ve kalp sağlığı için çok özel bir öneme sahiptir.

Tuza dikkat

Kan basıncı yüksekliği yani hipertansiyon, kalp ve böbrek yetersizliği bulunan hastalarda orantısız tuz alımı hastalarda hastaneye sık başvurunun kaynağını oluşturmaktadır. Günlük 4-6 gr tuz günlük ihtiyaç için yeterli iken Türk insanının bunun çok üzerinde tuz tükettiği ve bu tuzu en çok tencerede pişen yemekten aldığı saptanmıştır. Burada özel bir parantez açarak özellikle kan basıncı düşüklüğü yaşayan kimselerde tuz tüketimini artırmanın faydalı bir seçenek olduğunu belirtmek istiyorum.

Egzersizi artırın

Günümüzde teknolojinin sunduğu otomobil, yürüyen merdiven ve asansör gibi imkanlar nedeniyle daha az hareket etmeye başladık.Oysa fiziksel aktyivite azlığı ve fizik kondisyon yetersizliği kalp damar hastalıklarının oluşumunda önemli bir risk faktörüdür. Kalp sağlığınız için haftanın üç günü enaz (30- 45)dk yürüyüş ve egzersiz yapmaya özen gösterin. Unutulmamalıdır ki fiziksel ekzersizin yararlı olanı düzenli şekilde yapılanıdır.

Risk faktörlerini gözden geçirin

Kalp damar sağlığı için risk faktörleri arasında yaş, cinsiyet, aile öyküsü, sigara, hipertansiyon, diyabet, kolesterol yüksekliği bulunur. İlk üçü için yapacak bir şey yok ne yazık ki! Sigaraya ve türevlerine de  yukarıda değinmiş oldum. Gelelim son üçüne, aşırı tuz tüketimi, aşırı kalorili beslenme ve özellikle doymuş hayvansal yağ tüketimi bu üçlüde  birçok mekanizma üzerinden sayısız zararları tetiklemektedir. Meşhur bu üçlü, endotel dediğimiz damarların iç kısmını döşeyen tabakada oluşturdukları hasar ile ölümcül birçok hastalığın nedenidirler ve mutlak şekilde kontrol altına alınmaları gerekmektedir. Ölümcül hastalıklar arasında kalp krizi en meşhur olanı ama bunun yanına beyin felci , son dönem böbrek yetersizliği, aort ve dallarının damar hastalığını da eklemek yanlış olmayacaktır. Bu anlamda düzenli doktor kontrollerinizi önemseyin.

Tarladan beslenin

Doğal beslenmenin her geçen gün daha da güç bir hal aldığı günümüzde bu çabanızdan hiç vazgeçmeyin. Hayatın pırıltısı hep doğada, bunu unutmayın!

İhtiyacınız kadar su için

Hipokrat döneminden bu yana su için öneriler kimi zaman değişmekle beraber insanın ihtiyaç duyduğu ölçüde su tüketmesi önerisi en doğru öneri gibi durmaktadır. Yine de kalp ve böbrek yetersizliği olan, ilaç kullanan kimi hastalar için doktorların önerdiği şekilde sıvı alımına dikkat etmek önem taşımaktadır.

Temiz hava soluyun, stresten uzak durun

Büyükşehirlerin derdi de kimi zaman kendileri gibi büyük olmaktadır. Özellikle karayolu araçlarından ve kimi endüstriyel merkezlerden havaya salınan gazlar havayolu hastalıklarının ağırlaşmasına neden olarak hastaların daha da sıklıkla hastaneye başvurmalarına yol açmaktadır. Bu tip maruziyeti azaltmak adına boş zamanlarda doğa ile buluşmak nispeten faydalı bir öneri olabilir. Eminim bu sizin günlük yaşamdaki stresinizi de azaltacaktır.

Uyku ve cinsel yaşam kalitenizi önemseyin

Hareket her ne kadar genel sağlık için olmazsa olmaz ise uyku da öyle! Uyku kalitenizi önemseyin. Uykuda horlama, ara ara nefes durması, sabahları yorgun uyanmak, televizyon karşısında uyuya kalmak uyku apne sendromu dediğimiz hastalığın habercisi olabilir, profesyonel destek almakta tereddüt etmeyin. Son olarak cinsel yaşam üzerine şunu belirtmek gerek; erkeklerde sertleşme problemi ( erektil disfonksiyon ) tedavisi olan bir hastalık olmakla beraber burada kullanılan kimi ilaçlar kalp damar sağlığı için verilen ilaçlarla aykırılık oluşturmakta ve birlikte alınmaları bazen ani kalp ölümlerine yol açabilmektedir.  Cinsel performansı artıran ilaçların kalp damar sağlığı için verilen ‘nitrat türevi’ ilaçlarla beraber kullanımı tehlikelidir. Bu konuda her daim doktor önerilerini takip etmek faydalı olacaktır.

Uzm. Dr. Halit ÖZBEK
Kardiyoloji ve İç Hastalıkları Uzmanı

Randevu İçin Bize Ulaşın:

Telefon Hattı: 0392 444 3548 (ELIT)

İletişim Formu: https://www.elitenicosia.com/iletisim/